What Do Two Reporters Think About Jerusalem and the West Bank?

Pentref Palesteinaidd Al Mughayyir ar y Lan Orllewinol
Yn y dirwedd gymhleth a chynnil o Dwyrain Canol, mae'r pentref Palesteinaidd Al Mughayyir yn ymddangos fel microcosm o'r gwrthdaro sy'n parhau rhwng y Palesteiniaid a'r Israeliaid. Mae'r cyswllt rhwng y ddwy gymuned yn ymgorffori nifer o emosiynau, straeon, a phrofiadau sydd wedi'u ffurfio gan flynyddoedd o ddigwyddiadau hanesyddol. Mae'r adroddiad hwn gan newyddiadurwyr Newyddion S4C, Liam Evans a Gwyn Loader, yn cynnig cipolwg ar y bywyd bob dydd yn Al Mughayyir, yn enwedig wrth i'r tywydd poeth a'r tensiynau cymdeithasol dyfu yn gynyddol.
O Jerwsalem, mae'r teithio i'r pentref yn cymryd tua awr, ond fel sy'n digwydd yn aml, y cyfleoedd i weld y dirgelion a'r gwirioneddau sy'n goroesi yn y rhwystr rhwng y ddwy gymuned yw'r hyn sy'n gwneud y daith mor bwysig. Mae'r tymheredd yn cyrraedd dros 40 gradd, gan greu awyrgylch o anffrwythlondeb a phryder yn y strydoedd. Mae'r mwyafrif o bobl yn ceisio cysgodi rhag y gwres tanbaid, ond ar ochr y bryn, mae criw o ddynion yn gweithio'n galed i godi wal. Mae'r wal hon, yn ôl maer y pentref, Ameen Abu Aliyah, yn rhan o'r ymgyrch i gadw setlwyr Israel rhag cymryd rhagor o dir.
Y Cyd-destun Hanesyddol
Mae'r gwrthdaro yn y Dwyrain Canol wedi'i seilio ar hanes cymhleth sy'n ymestyn dros ganrifoedd. Mae'r setliadau Israel sy'n tyfu ar y Lan Orllewinol, a'r rheolau cymhleth sy'n eu cyfyngu, yn dal i fod yn derfysg yn y gymdeithas. Ers dechrau'r rhyfel yn Gaza, mae nifer y setliadau newydd a gymeradwywyd yn cynyddu'n sylweddol. Mae Ameen Abu Aliyah yn rhannu ei bryderon am y newid hwn, gan ddweud, "Mae pethau wedi gwaethygu." Mae'r tensiynau rhwng y ddwy gymuned yn parhau i dyfu, a phob tro mae'r rhagolygon o heddwch yn ymddangos yn fwy anodd.
Ymchwil a Mynegiant Personol
Wrth deithio drwy'r ardal, cawsom gyfarfod â Yakoub Nassan, dyn ifanc o 19 oed sy'n cerdded gyda chymorth ffrâm. Mae ei graith amlwg ar ei wddf yn dyst i'r trawma a ddioddefodd, gan ei fod wedi cael ei saethu gan setlwyr Israel ym mis Ebrill. Mae ei eiriau, "diolch i Dduw ei fod yn fyw," yn adlewyrchu'r ofn a'r gobaith sydd yn y gymuned hon. Mae'r profiadau fel ei un ef yn dangos y rwystrau sy'n wynebu'r bobl sy'n ceisio byw eu bywydau bob dydd yn yr amgylchedd peryglus hwn.
Gwrthdaro a Gweithredoedd Gwleidyddol
Mae'r berthynas rhwng y Palesteiniaid a'r setlwyr wedi dirywio ar ôl ymosodiadau Hydref 2023. Mae'r tensiynau hyn wedi arwain at ymatebion gwleidyddol yn ninas Jerwsalem. Yn ei swyddfa, mae Arieh King, dirprwy faer y ddinas, yn datgan bod gan y setlwyr Israel hawl i fod yno, er ei fod yn condemnio'r trais. Mae ei safbwyntiau, yn aml yn ystyried yn eithafol, yn tynnu sylw at y gred fod gan setlwyr yr hawl i fyw ar y Lan Orllewinol. Mae'r gwrthdaro hwn yn parhau i fod yn destun dadlau ac adroddiadau, gyda phob ochr yn ceisio amddiffyn ei safbwynt.
Y Gwerthusiad o'r Rhyfel yn Gaza
Mae'r digwyddiadau yn Gaza yn ychwanegu at y cymhlethdodau. Mae Gweinyddiaeth Iechyd Gaza, sy'n cael ei rheoli gan Hamas, yn dweud bod dros 60,000 wedi marw yn sgil cyrchoedd Israel. Mae'r ffigur hwn yn codi pryder mawr ar draws y byd, gan orfodi nifer o wledydd, fel Ffrainc a'r Deyrnas Unedig, i ystyried cydnabod gwladwriaeth Balesteinaidd. Mae Arieh King yn mynegi ei bryder am oroesi yn y Dwyrain Canol, gan ddweud, "dwi'n poeni am oroesi ac yn y Dwyrain Canol, un ffordd sydd i wneud hynny." Mae'r tensiynau yn parhau i gysylltu â'r materion yn Gaza a'r ymatebion gwleidyddol sy'n gysylltiedig â nhw.
Y Cyfrifoldeb o Gymorth Dwyieithog
Wrth i'r sefyllfa waethygu, mae gwaith mudiadau dyngarol fel B'Tselem yn dod i'r amlwg. Mae Kareem Jubran, sy'n gweithio i'r mudiad, yn ceisio sicrhau cyflenwadau i Gaza. Mae'n mynegi pryder am y sefyllfa, gan ddweud, "newyn go iawn yn digwydd yn Gaza." Mae'r canlyniadau o'r sefyllfa hon yn ddrwg i'r bobl sy'n byw yno, ac mae ei eiriau yn adlewyrchu'r argyfwng sydd o flaen ein llygaid. Mae'r galw am weithredu yn feirniadol, gan mai dim ond drwy ddeall y realiti y gallwn ni geisio dod o hyd i atebion.
Y Farn Gyhoeddus yn Jerwsalem
Mae'r farn gyhoeddus yn Jerwsalem yn adlewyrchu'r diffyg cytundeb ac egwyddorion gwleidyddol. Mae pobl ar y stryd yn cynnig amrywiaeth o safbwyntiau, gan gynnwys rhai sy'n teimlo'n falch o'r dioddefaint yn Gaza, tra bod eraill yn rhoi'r bai ar Hamas. Mae'r pleidlais hon yn cael ei thynnu yn ofalus, gan ddangos fod y gymdeithas wedi'i rhannu'n ddwy. Mae'r tensiynau yn parhau i gysylltu â'r ymatebion gwleidyddol a'r ymatebion cymdeithasol sy'n gysylltiedig â'r gwrthdaro. Mae'n glir bod y sefyllfa yn frawychus a bod y dyfodol yn ansicr.
Gobaith ar gyfer y Dyfodol
Yn y byd ansefydlog hwn, mae lle i obaith. Mae Yuval Inbar, sy'n byw yn Jerwsalem, yn credu y gallai cadoediad ddod yn y dyfodol. Mae'n mynegi, "Mae pethau'n anodd ond dwi'n gobeithio... dwi'n gobeithio." Mae'r geiriau hyn yn cynnig gobaith i'r rheini sy'n edrych am heddwch yn y Dwyrain Canol. Mae'n rhaid i ni gofio bod y ffordd i gyrraedd heddwch yn hir, ond yn glir, mae angen i ni barhau i drafod a gweithio tuag at y gobaith hwn.
FAQs
Beth yw Al Mughayyir?
Mae Al Mughayyir yn bentref Palesteinaidd ar y Lan Orllewinol, sydd yn rhan o'r gwrthdaro rhwng y Palesteiniaid a'r Israeliaid.
Pam mae setliadau Israel yn anghyfreithlon?
Mae setliadau Israel ar y Lan Orllewinol yn cael eu hystyried yn anghyfreithlon o dan gyfraith ryngwladol, ond mae setlwyr yn parhau i ddatblygu a chymryd tir.
Sut mae'r sefyllfa yn Gaza yn effeithio ar y Palesteiniaid?
Mae'r sefyllfa yn Gaza, gan gynnwys newyn a chyrchoedd milwrol, yn effeithio ar y bywydau a'r iechyd y Palesteiniaid yn y rhanbarth.
Wrth i ni edrych ymlaen, sut gallwn ni gydweithio i greu gobaith a heddwch yn y Dwyrain Canol? #DwyrainCanol #Heddwch #Gobaith
```Published: 2025-08-16 12:20:55 | Category: wales