Is Llafur Cymru Ready to Stand Apart from the UK?

Eluned Morgan, Prif Weinidog Cymru, wedi datgan ei bod yn "benderfynol" o sicrhau bod Cymru yn parhau i gysylltu â gwerthoedd unigryw sy'n ei gwneud yn wahanol. Mae ei sylwadau, a wnaed yn ystod cyfweliad i nodi dechrau tymor newydd y Senedd, yn adlewyrchu ymrwymiad y blaid i wrthwynebu unrhyw berygl o wahanu oddi wrth Blaid Lafur y DU.

Last updated: 01 November 2023 (BST)

Gwerthoedd Cymru: Hanfodion a Chydwybod

Mae gwerthoedd Cymru yn cynnwys hunaniaeth, diwylliant, a'r iaith Gymraeg. Mae Eluned Morgan yn credu y dylai Cymru gadw at y gwerthoedd hyn, er gwaethaf heriau a thrafferthion yn y Senedd. Mae'n bwysig nodi, yn enwedig yn y cyfnod presennol, bod ymgyrch o fewn y Blaid Lafur sy'n ceisio cadw'r gwerthoedd hyn yn fyw.

Key Takeaways

• Eluned Morgan yn ymrwymedig i gynnal gwerthoedd Cymru.
• Ymdrechion i wahanu oddi wrth Blaid Lafur y DU yn cynyddu.
• Creu trafferthion ymhlith pleidleiswyr o fewn y Blaid Lafur.
• Ymgyrch i gynnal y Gymraeg a diwylliant Cymru.
• Gwerthoedd a hunaniaeth Cymru yn flaenoriaeth i'r Prif Weinidog.

Ymchwiliadau a Chraffu

Mae'r cyfweliad a gynhelir gan BBC Cymru wedi dod ar ôl wythnos gythryblus i Syr Keir Starmer, Prif Weinidog y DU, mewn perthynas â phenodau a chraffu ar benodiadau. Mae'r cyfan yn arwydd o'r pryderon cynyddol am ble fydd Cymru o fewn y sefydliad Llafur ehangach. Mae Morgan yn benderfynol o gadw Cymru yn gysylltiedig â'i gwerthoedd unigryw, gan ddynodi bod y blaid yn dod yn fwy annibynnol.

Y Cyd-destun Gwleidyddol

Mae'r ymateb i'r heriau yn y Blaid Lafur yn dod o'r galw cynyddol am ddatganoli a chynrychiolaeth Cymru. Mae Owain Williams, un o'r pleidleiswyr, wedi mynegi pryderon am y tueddiadau tuag at ddirywiad yn y blaid yng Nghymru, gan ddweud ei fod yn teimlo fel petai ei wneud yn anoddach i'w safbwyntiau gael eu clywed.

Y Perygl o Wahanu

Mae'r argyfwng hwn yn arwydd o'r rhwystrau sy'n wynebu Cymru o fewn strwythur pleidleisio'r DU. Mae Morgan yn cydnabod y peryglon sy'n gysylltiedig â'r gwanwyn hwn, gan ddweud bod angen i'r blaid gadw at ei gwerthoedd a'r cynrychiolaeth leol. Mae'r ymateb i'r honiadau am hollti yn dangos bod y blaid yn ceisio ymateb yn gyflym i'r heriau hyn.

Cyfeiriad y Blaid Lafur

Mae elfen o anghytundeb yn y Blaid Lafur ynghylch cyfeiriad a pholisi Cymru. Mae rhai aelodau, fel Owain Williams, yn teimlo bod yna derfynau yn eu hymateb, gan greu pryderon am gysylltiad â'r iaith Gymraeg a diwylliant Cymru. Mae'r lefel o gytundeb yn y blaid yn gwbl hanfodol i'w goroesiad yn y tymor hir.

Y Broses o Gynrychiolaeth

Mae'r broses o gynrychiolaeth yn hanfodol i'r ffordd y mae Cymru yn cael ei lywodraethu. Mae Morgan yn nodi bod angen i'r blaid fod yn ymwybodol o'r gwahaniaethau rhwng Cymru a'r DU ehangach. Mae'r galw am gynrychiolaeth leol sy'n adlewyrchu gwerthoedd Cymru yn parhau i gynyddu.

Gwerthoedd a Chydweithio

Mae Morgan yn credu y gall Cymru gynnal ei gwerthoedd tra'n cydweithio â Llafur y DU. Mae’n bwysig i'r ddwy lywodraeth weithio gyda'i gilydd er mwyn sicrhau budd i bobl Cymru. Mae'r heriau presennol yn golygu bod angen i'r ddwy ochr weithio ar eu gilydd, er y gallai fod gan bob un strategaethau gwahanol.

Pleidioldeb a Chydweithio

Mae pleidioldeb ac ymrwymiad i gydweithio yn hanfodol i'r dyfodol o Gymru a'i llywodraeth. Mae Morgan yn credu y gall y blaid weithio tuag at ddyfodol tecach, ond mae angen i'r blaenoriaethau fod yn glir. Mae angen i'r pleidlais a'r pleidleiswyr deimlo eu bod yn cael eu clywed, yn arbennig yn y cyfnod presennol o newid.

Y Gwerth o'r Iaith Gymraeg

Mae'r iaith Gymraeg yn rhan hanfodol o hunaniaeth Cymru. Mae'r ymrwymiad i'r iaith yn bwysig i sicrhau bod Cymru yn parhau i fod yn lle unedig. Mae Morgan yn cynnig i barhau i hyrwyddo'r Gymraeg fel rhan o'r diwylliant a'r gymdeithas, ac mae'n galw am fwy o gefnogaeth i'r iaith.

Y Cyfnod Nesaf

Wrth i'r blaid edrych ymlaen, mae'n amlwg bod angen cynlluniau clir ar gyfer y cyfnod nesaf. Mae angen i’r pleidlais a'r pleidleiswyr deimlo eu bod yn rhan o'r broses. Mae Morgan yn parhau i fod yn benderfynol o sicrhau bod Cymru yn parhau i fod yn greadigol a chydweithredol.

Pryderon yn y Blaid

Mae Owain Williams a phobl eraill yn mynegi pryderon am ble bydd y blaid yn y dyfodol. Mae'r gwanwyn hwn o anghytundeb yn awgrymu bod angen i'r blaid edrych ar ei hun a sicrhau bod pob aelod yn teimlo ei fod yn rhan o'r broses. Mae'r ymrwymiad i wneud Cymru'n lle gwell yn parhau i fod yn flaenoriaeth.

FAQs

Beth yw gwerthoedd Cymru?

Gwerthoedd Cymru yn cynnwys hunaniaeth, diwylliant, a'r iaith Gymraeg, sy'n ffurfio rhan hanfodol o'r gymdeithas.

Pam mae hollti yn y Blaid Lafur?

Mae hollti yn y Blaid Lafur yn deillio o anghytundeb am gyfeiriad a pholisi Cymru, gan greu pryderon am gynrychiolaeth a'r iaith Gymraeg.

Sut mae Eluned Morgan yn cynllunio i gynnal gwerthoedd Cymru?

Mae Eluned Morgan yn bwriadu sicrhau bod Cymru'n parhau i ddilyn ei gwerthoedd trwy gydweithio â Llafur y DU tra'n cadw at ei hunaniaeth.

Beth yw'r heriau sy'n wynebu Cymru yn y dyfodol?

Mae Cymru yn wynebu heriau o ran pleidleisio, cynrychiolaeth, a chynnal y Gymraeg a diwylliant Cymru yn y dyfodol.

Sut gall y gymdeithas gefnogi'r iaith Gymraeg?

Gall y gymdeithas gefnogi'r iaith Gymraeg trwy ei hysbysebu, ei defnyddio yn y cyfryngau, a chefnogi addysg Gymraeg.